Chiều 28/9, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần 2 về việc tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đất đai sửa đổi. Một trong những vấn đề được đại biểu đặc biệt quan tâm đó là thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, dự thảo quy định theo hướng liệt kê cụ thể các trường hợp thu hồi đất có ưu điểm rõ ràng cho việc áp dụng thực hiện, khống chế các trường hợp thu hồi.
Tuy nhiên, ông Thanh cho biết, quy định theo hướng liệt kê lại có hạn chế là không dự liệu được những trường hợp thu hồi đất khác để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Đối với dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở và kinh doanh thương mại, dịch vụ, dự thảo luật chỉnh sửa theo hướng phải là các dự án do HĐND cấp tỉnh quyết định.
Một số ý kiến cho rằng, việc thu hồi thực hiện các dự án này cũng là để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Điều tiết chênh lệch địa tô được thực hiện thông qua việc Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án loại này theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất…
Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Uỷ ban Kinh tế nhận thấy, đây là quy định quan trọng, cần hết sức thận trọng, tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, tránh cách hiểu khác nhau, gây vướng mắc trong thực tiễn.
Cùng vấn đề trên, theo Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh, dự thảo liệt kê tới 27 trường hợp thu hồi đất, trong mỗi trường hợp lại tiếp tục liệt kê cụ thể hơn.
Bà Thanh đề nghị cân nhắc điều này, bởi quy định như vậy là quá chi tiết, nhưng lại có thể thiếu trong một số trường hợp, không đáp ứng được tình hình thực tế, dẫn đến quy định lạc hậu.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, nên cân nhắc, lựa chọn những vấn đề “vô cùng lớn” mới đưa ra các phương án khác nhau để trình Quốc hội.
Theo ông Trần Hồng Hà, trước tiên là vấn đề thu hồi đất, vì chưa xác định được các tiêu chí để có cơ sở phân cấp hết cho địa phương. Nên quy định theo hướng liệt kê các phương án, nhưng nếu liệt kê thiếu thì cũng 'rất gay'.
Định giá đất cần có đề xuất chính thức của Chính phủ
Về vấn đề định giá đất, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, các phương pháp định giá đất được lồng ghép phương pháp chiết trừ vào phương pháp so sánh, không còn là một phương pháp định giá độc lập; đồng thời bổ sung trở lại phương pháp thặng dư. Cơ quan thẩm tra cho rằng, đây là nội dung quan trọng, vì vậy, cần có đề xuất chính thức của Chính phủ.
“Một số ý kiến trong Thường trực Uỷ ban Kinh tế cho rằng nội hàm các phương pháp đã có sự thay đổi so với quy định của pháp luật hiện hành, vì vậy, chưa có cơ sở thực tiễn để đánh giá tính hợp lý về nội hàm và nguyên tắc áp dụng các phương pháp xác định giá đất. Do đó đề nghị chỉ quy định tên phương pháp và giao Chính phủ quy định chi tiết”, ông Thanh nêu.
Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, nếu định giá đất sai, Nhà nước và người dân đều thất thu. Do vậy, không để vấn đề riêng tư gây gây ảnh hưởng đến việc định giá đất, đồng thời phải cá thể hóa trách nhiệm và thông tin phải rất rõ ràng.
Lưu ý một số nội dung quan trọng vẫn đang trong quá trình xem xét lựa chọn phương án tối ưu, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị các cơ quan tiếp tục phát huy cách làm từ đầu nhiệm kỳ đến nay, phối hợp thật tốt để có dự thảo chất lượng nhất.
Với các nội dung còn 2 phương án, Chủ tịch Quốc hội cho rằng “không nên đóng lại ngay”, đến phút cuối mà Quốc hội thấy chín muồi thì mới quyết.
“Điều quan trọng là từng phương án nêu rõ ưu, nhược điểm, cơ sở chính trị, thực tiễn, pháp lý thế nào để khách quan, công khai, minh bạch”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý.