Quê tôi đang mùa rau sắng. Hoa và lá non của rau sắng có thể lên tới 200.000-350.000 đồng/kg. Xin chuyên gia tư vấn tác dụng của loài rau này, có xứng đáng với giá tiền không? (Hoàng Ngọc Hà - Nam Từ Liêm, Hà Nội)
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Hội Đông y Hà Nội, tư vấn:
Rau sắng hay còn gọi rau ngót rừng, rau quế thường mọc ở các vùng núi có độ cao trên 100m. Rau sắng nổi tiếng ở chùa Hương (Hà Nội), vùng núi đá Kim Bảng (Hà Nam), vườn quốc gia Xuân Sơn (Phú Thọ), Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn… Người dân thu hoạch những ngọn non từ cây thân gỗ cao 3-7m. Hoa rau sắng mọc ở thân cây. Hoa và lá non đều ăn được, trở thành đặc sản hiện nay.
Rau sắng có giá bán rất đắt, thậm chí có nơi bán 50.000 đồng/lạng, cao hơn tôm, thịt. Mùa của rau vào tháng 2 và tháng 3 Âm lịch hằng năm.
Rau sắng xào hay nấu canh giữ nguyên vị ngọt được người dân nhiều vùng gọi là rau mì chính. Ngày xưa, người dân thu hoạch phơi khô rau sắng để nấu cho ngọt nước.
Về giá trị dinh dưỡng, rau sắng chứa 82,4% nước, 5,6-6,5% protein, 5,3-5,5% gluxit, 2,2% cellulose. Trong 100g rau chứa 0,23g lysen, 0,19g methionin, 0,08g tryptophan, 0,25g phenylanalin, 0,45g treonin, 0,22g valin, 0,26g leucin, 0,23g Isoleucin. Đây đều là các axit amino cần thiết cho cơ thể.
Theo Đông y, rau sắng có vị bùi, tính mát, được dùng trong giải độc, thanh nhiệt, lợi tiểu, chữa nhiệt miệng, táo bón. Rau còn có tác dụng giảm cân vì chứa nhiều chất xơ, các axit amin, lysine, caroten. Đặc biệt, rau dùng được cho phụ nữ sau sinh con, tránh sót nhau thai. Trước đây, thực phẩm hiếm, rau sắng được dùng để bồi bổ cho người mới ốm dậy.
Người bị nhiệt miệng, nhiệt do bia rượu lấy lá rau sắng giã ra vắt nước uống chỉ 1-2 lần hết triệu chứng. Với trẻ em bị mụn nhọt, ho, viêm phổi, cha mẹ dùng loại lá này nấu canh giúp tiêu độc nhanh cho con. Trường hợp trẻ bị tưa lưỡi lấy rau sắng giã nát, hòa với mật ong và dùng bông gạc thấm, chà lên lưỡi, họng.
Bạn có thể tham khảo những món ngon như rau sắng nấu canh (bò, heo, gà, tôm) tùy sở thích. Rau sắng rửa sạch vò mềm cho vào chế biến, nêm gia vị vừa ăn. Với món rau sắng xào thịt bò, cho tỏi bằm nhuyễn phi thơm, bỏ rau non vào xào đều sau đó trút thịt bò xào to lửa, ăn lúc vừa chín.
Lưu ý, những phụ nữ mang thai không nên ăn rau này. Người có đường ruột kém, hay đầy bụng khó tiêu cũng hạn chế ăn. Ngoài ra, rau sắng có tác dụng hạ huyết áp nên những người huyết áp thấp không nên ăn.