Gia đình tôi hay đặt mua rau dền cơm từ quê để nấu canh, luộc vì đây là rau dại, không lo nhiễm hóa chất. So với rau trồng, loại rau này có tác dụng tốt không? Tôi ăn hằng ngày có được không? (Nguyễn Thị Nhật - Mỹ Đình 1, Nam Từ Liêm, Hà Nội).
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội tư vấn:
Rau là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ giúp đào thải chất độc cholesterol ra khỏi cơ thể và chống táo bón. Trước đây khi các loại rau còn hiếm, dền cơm mọc dại là rau ăn phổ biến của các gia đình. Ngày nay, loại rau này ít người ăn, một số nơi dùng làm thức ăn cho gia súc.
Dền cơm là rau dại nhưng giá trị dinh dưỡng không thua kém gì các loại rau trồng khác. Đặc biệt, hàm lượng chất béo thực vật đa dạng và cao.
Thành phần của rau dền cơm chứa carbohydrate, protein, vitamin C, vitamin B2, B3, vitamin PP, carotene (tiền chất của vitamin A). Tỷ lệ chất đạm trong rau dền cơm rất cao bao gồm các axit amin như lysine, valine, phenylalanine, leucin, arginine… Loại rau dại này còn chứa các hợp chất ethylcholesterol, dethydrocholesterol hỗ trợ cân bằng cholesterol, giảm mỡ máu.
Ở một số quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc… người ta sử dụng dền cơm trong kiểm soát bệnh đái tháo đường, giúp hạ đường huyết. Một nghiên cứu của Viện Hóa Sinh Biển (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) về cây dền cơm thu hái tại nước ta cho thấy chiết suất trong rau chứa 50,92% axit béo no, 49,08% là axit béo không no và chứa hoạt chất ngăn ngừa quá trình oxy hóa, phòng bệnh ung thư, tim mạch.
Trong Đông y, dền cơm có tính hàn, vị ngọt mát, lợi tiểu, nhuận tràng, thanh nhiệt, trị độc, giảm mụn nhọt. Dền cơm đỏ còn có tác dụng bổ máu.
Lưu ý khi ăn dền cơm:
Rau có tính hàn nên người đang rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy không nên ăn. Phụ nữ có thai hạn chế dền cơm.
Rau dền cơm ức chế hấp thụ canxi, kèm, tăng nguy cơ tạo sỏi oxalat nên người bị bện gout, sỏi thận, viêm khớp không nên dùng loại rau này.
Chế biến rau dền cơm xong, bạn nên ăn ngay, không để lại bữa sau vì chất nitrat trong rau có thể biến đổi sang nitrit gây hại có tế bào lành.
Ngoài ra, dền cơm là rau dại nhưng vẫn có thể nhiễm thuốc trừ sâu do người dân phun vào các loại rau trồng gần đó. Bạn không nên chủ quan nghĩ rằng rau này an toàn 100%. Tốt nhất, bữa ăn nên đa dạng nhiều loại rau xanh, củ quả.