Một sinh viên tốt nghiệp Đại học Stanford đã gây bão mạng xã hội Trung Quốc khi nhận việc tại một thị trấn ít người biết đến. Sự việc đã làm nổi bật sự cạnh tranh khốc liệt ở quốc gia tỷ dân để giành được các vị trí việc làm trong khu vực nhà nước.
Cụ thể, tối 16/6 vừa qua, Cục Công vụ thành phố Tô Châu, tỉnh An Huy ra thông báo (đợt 2) công chức được tuyển dụng cho kỳ thi năm 2024. Đáng chú ý, trong số đó có Tô Chấn- một tiến sĩ tốt nghiệp tại Stanford- đại học ở vị trí số 2 thế giới và Mỹ, theo bảng xếp hạng Times Higher Education 2024.
Tô Chấn tốt nghiệp chuyên ngành Vật lý tại Đại học Khoa học và Công nghệ- một trường đại học ưu tú top đầu tại Trung Quốc, trước khi nhận học bổng Quách Mạt Nhược để theo học tiến sĩ tại Đại học Stanford (Mỹ). Đáng chú ý hơn, chàng trai này đã quyết định nộp đơn xin vào làm việc tại một vị trí tại chính quyền địa phương ở huyện nghèo Linh Bích.
Hashtag liên quan đến sự việc đã nhận được hơn 160 triệu lượt xem trên nền tảng mạng xã hội Weibo, với nhiều người bình luận cho rằng câu chuyện này cho thấy thị trường việc làm của Trung Quốc đã trở nên mất cân bằng như thế nào.
Trên thực tế, Tô Châu không phải là một điểm đến được săn đón. Thành phố này có một trong những mức thu nhập bình quân đầu người thấp hơn so với bất kỳ thành phố nào ở An Huy.
Chính vì vậy, thông tin một người có nền tảng học thuật cao như Tô Chấn xin vào làm công chức ở một nơi như Tô Châu là điều “không thể tưởng tượng được”. Trong số 434 ứng viên trúng tuyển, Tô là người duy nhất có bằng Tiến sĩ, lại từ trường top thế giới.
Trước Tô Chấn, chưa có ai có bằng cấp của một trường đại học danh tiếng ở nước ngoài từng ứng tuyển vào một vị trí tại chính quyền thị trấn ở Tô Châu, một quan chức địa phương nói với truyền thông. Trên thực tế, anh chàng này sinh ra và lớn lên ở thành phố.
Theo mô tả công việc được đăng trực tuyến, trong công việc mới của mình, Tô Chấn sẽ làm việc trong nhiều dự án dịch vụ công cộng cấp cơ sở khác nhau, chẳng hạn như nỗ lực tái thiết nông thôn. Chàng trai phải cam kết làm việc ở thị trấn này ít nhất 5 năm.
Trên mạng xã hội, nhiều người dùng phản ứng gay gắt, cho rằng Tô có tiêu chuẩn vượt xa cho vị trí này. Theo cư dân mạng, câu chuyện phản ánh tình trạng thiếu việc làm chất lượng cao hiện dành cho những sinh viên trẻ mới tốt nghiệp - đặc biệt là trong khu vực tư nhân.
“Đây là một ví dụ về giáo dục quá mức và phân bổ nguồn lực không phù hợp”, một người dùng mạng xã hội viết. Người này cho rằng, những tài năng như Tô Chấn nên đóng góp cho nghiên cứu khoa học và công nghệ.
Những người khác chỉ ra xu hướng ngày càng tăng của thanh niên Trung Quốc theo đuổi sự nghiệp trong khu vực công, nơi mang lại công việc ổn định và phúc lợi tốt.
Tuy nhiên, một số người dùng bảo vệ quyết định của chàng tiến sĩ trẻ, nhấn mạnh rằng việc lựa chọn con đường sự nghiệp của riêng mình là quyền của mỗi cá nhân và những địa phương tiếp nhận chàng trai sẽ được hưởng lợi từ việc thu hút những công chức chức tài năng như vậy.
Một người dùng mạng xã hội khác nhận xét: “Những người có trình độ học vấn cao có thể đóng góp cho khu vực địa phương và giá trị cũng như trải nghiệm mà họ mang lại có thể được chia sẻ với các thị trấn lân cận khác”. “Đó không phải là ý nghĩa của giáo dục sao?”.
Cạnh tranh để giành được việc làm trong khu vực nhà nước đã ngày càng gay gắt ở Trung Quốc trong vài năm qua.
Tháng 1/2023, tại Bắc Kinh và các thành phố trên khắp Trung Quốc, khoảng 2,6 triệu người, bao gồm cả sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học hàng đầu cả nước, đã ứng tuyển và tham gia kỳ thi công chức với tỷ lệ cạnh tranh cực gắt gao cho 37.100 công việc tại các cơ quan chính phủ, theo The New York Times. Đây là con số cao nhất từng được ghi nhận.
Trong một cuộc khảo sát do nền tảng tuyển dụng Zhilian Zhaopin thực hiện, gần một nửa số sinh viên tốt nghiệp năm 2024 cho biết, họ đang nhắm đến việc làm tại các doanh nghiệp nhà nước. 15% khác cho biết họ thích làm việc tại cơ quan chính phủ, trong khi chỉ 1/8 cho biết họ muốn làm việc cho một công ty thuộc khu vực tư nhân Trung Quốc.
Mặc dù trường hợp của Tô Chấn đã gây chú ý trên toàn Trung Quốc nhưng chàng trai không phải là sinh viên tốt nghiệp đại học hàng đầu thế giới đầu tiên nộp đơn xin việc vào công chức trong năm nay.
Tháng 3/2024, một sinh viên tốt nghiệp Đại học Harvard đã thu hút sự chú ý khi đảm nhận một vai trò tại văn phòng giáo dục địa phương ở thành phố Hàng Châu ở phía Đông Trung Quốc. Ngày càng nhiều địa phương Trung Quốc đã tuyển dụng được các sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học danh tiếng nước này.
Tử Huy