Sáng 16/3, phát biểu kết luận hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: Đảng, Nhà nước luôn quan tâm an sinh xã hội, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, vì mục tiêu đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc. 

thutuong noxh 1.jpg
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị. Ảnh: Nhật Bắc

Nhấn mạnh nhà ở là 1 trong 3 trụ cột của an sinh xã hội, "an cư mới lạc nghiệp", công dân có quyền có nơi ở hợp pháp, Thủ tướng ghi nhận một số kết quả đạt được trong phát triển nhà ở xã hội, thực hiện xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021 – 2030.

Không chọn nơi không làm được nhà ở thương mại thì làm nhà ở xã hội

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng lưu ý, việc phát triển nhà ở xã hội so với mục tiêu, yêu cầu, mong muốn thì chưa đạt được và còn một số tồn tại, khó khăn. Trong đó có thực tế, mức lợi nhuận quy định tối đa chỉ 10% theo Luật Nhà ở năm 2023 với chủ đầu tư nhà ở xã hội không phải là cao nếu mất thêm các chi phí tuân thủ khác. 

"Nếu các địa phương không tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ mà đòi hỏi, gây khó dễ, sách nhiễu thì doanh nghiệp cũng mất hào hứng", Thủ tướng phân tích.

Thêm vào đó là thời gian triển khai thành công một dự án khá lâu, từ 3-5 năm, dẫn tới không hấp dẫn nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, có khả năng triển khai.

Việc giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120 nghìn tỷ đồng còn chậm so với mong muốn và nhu cầu thực tiễn (mới cam kết cấp tín dụng được 5,8%, giải ngân chưa được 1%)…

Người đứng đầu Chính phủ phân tích, nhà ở xã hội là nhà ở bình thường như loại nhà ở khác, phải bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường; bảo đảm hạ tầng về y tế, giáo dục, xã hội và các dịch vụ khác; bảo đảm điện nước nhưng điểm khác là có cơ chế, chính sách phù hợp cho người mua và người bán. 

thutuong noxh.jpg
Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Nhật Bắc

“Không phải những nơi xa xôi, vắng vẻ, những nơi không làm được nhà ở thương mại thì làm nhà ở xã hội, hay nhà ở xã hội thiếu hạ tầng y tế, giáo dục, điện nước, không bảo đảm vệ sinh môi trường…”, Thủ tướng nhắc nhở và gợi ý, nhà ở xã hội ngoài hình thức mua thì phải có thuê và thuê mua.

Thủ tướng cho biết, Nhà nước khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân theo cơ chế thị trường, đồng thời có chính sách để hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng người thu nhập thấp đô thị, công nhân khu công nghiệp. 

Nhấn mạnh tinh thần "không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần", Thủ tướng cho rằng, điều quan trọng nhất là khi tổ chức thực hiện phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và linh hoạt, chủ động, sáng tạo trong vận dụng cơ chế, chính sách, luật pháp.

Xem xét hạ lãi suất cho vay gói 120 nghìn tỷ đồng

Thủ tướng kêu gọi mỗi người, mỗi tổ chức phát huy hết khả năng, tâm huyết của mình, tinh thần trách nhiệm cao nhất để góp sức tạo phong trào, xu thế phát triển nhà ở xã hội đúng nghĩa.

Các bộ ngành tập trung tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trên tinh thần cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền để giảm tối đa thời gian, chi phí thực hiện dự án nhà ở xã hội.

Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại nhà nước lớn chung tay cùng doanh nghiệp nghiên cứu, xây dựng và cung cấp gói tín dụng cho người mua với thời gian 10-15 năm với lãi suất thấp hơn từ 3-5% so với cho vay thương mại; nghiên cứu, xem xét hạ lãi suất cho vay nguồn vốn hỗ trợ 120 nghìn tỷ đồng phù hợp.

Thủ tướng cũng lưu ý Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước báo cáo Thủ tướng bổ sung nguồn vốn ngân sách Nhà nước thực hiện cho vay nhà ở xã hội thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội giai đoạn 2024 - 2025 theo quy định pháp luật về nhà ở.

thutuong noxh 2.jpg
Thủ tướng Phạm Minh Chính trao đổi cùng các đại biểu. Ảnh: Nhật Bắc

Trong năm 2024, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng phấn đấu mỗi bộ thực hiện 5.000 căn hộ nhà ở xã hội; Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam phấn đấu thực hiện 2.000 căn hộ nhà ở xã hội. 

Với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm các cơ chế, chính sách, quy định của pháp luật, vận dụng sáng tạo, linh hoạt, kịp thời trong điều kiện địa phương, dám chịu trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, không đùn đẩy, né tránh.

Thủ tướng lưu ý các địa phương đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% của các dự án này theo tiến độ được phê duyệt. Trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn các chủ đầu tư khác thực hiện…

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhắn nhủ các doanh nghiệp, ngân hàng thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm với tinh thần là “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”; "trong tôi có anh, trong anh có tôi". 

Thủ tướng lưu ý, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành chịu trách nhiệm trước Chính phủ về việc hoàn thành chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn. 

Thời gian qua, nhiều dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân đã được triển khai và hoàn thành, góp phần hỗ trợ người có thu nhập thấp, công nhân, người lao động "an cư lạc nghiệp".

Từ năm 2021 đến nay, cả nước có 499 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô hơn 411 nghìn căn hộ. Trong đó 72 dự án đã hoàn thành với quy mô hơn 38 nghìn căn; 129 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô gần 115 nghìn căn; 298 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô gần 259 nghìn căn.

Ngoài ra, gói tín dụng ưu đãi 120 nghìn tỷ đồng dù còn khó khăn nhưng đạt được những kết quả bước đầu, góp phần thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân tại các địa phương.

Đến nay, đã có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay theo chương trình tín dụng 120 nghìn tỷ đồng với nhu cầu vay vốn hơn 30 nghìn tỷ đồng.

Các ngân hàng đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền khoảng 7 nghìn tỷ đồng; trong đó đã có 8 dự án tại 7 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 640 tỷ đồng.