Người Nhật từ lâu đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học nhờ tuổi thọ cao, ít người béo phì. Chuyên gia dinh dưỡng người Anh Nicola Shubrook đưa ra các đánh giá về chế độ ăn uống lành mạnh của người Nhật trên BBC Goodfood: 

Chế độ ăn uống truyền thống của người Nhật  

Các món ăn quen thuộc ở Nhật chủ yếu từ thực phẩm tươi và chưa qua chế biến, với rất ít nguyên liệu tinh chế và đường. Món chính bao gồm cơm, rau, dưa muối, cá, thịt. 

Người Nhật thường ăn cá sống. Ảnh: BBC Goodfood

Nhật bao gồm hơn 6.000 hòn đảo nên người dân ăn nhiều cá hơn so với các nước châu Á khác. Họ ăn cá sống trong món sushi và sashimi cùng với một số loại thực phẩm muối chua, lên men và hun khói.

Đậu nành, thường luộc hoặc chế biến thành đậu phụ, là phần quan trọng trong bữa ăn của người Nhật, cùng với các loại đậu khác như aduki. Các sản phẩm đậu nành lên men như miso và natto cũng phổ biến. Bữa sáng truyền thống thường có natto có tác dụng tốt đối với đường ruột và hỗ trợ quá trình đông máu.

Người Nhật ăn nhiều loại rau trồng trên cạn và dưới biển bao gồm rong biển, loại thực phẩm chứa nhiều khoáng chất tăng cường sức khỏe và giúp giảm huyết áp. Trái cây thường được dùng trong bữa sáng hoặc làm món tráng miệng, đặc biệt là táo Fuji, quýt và hồng.

Bên cạnh đó, người Nhật rất hâm mộ trà xanh - đặc biệt là trà matcha đang nhanh chóng trở nên phổ biến ở các nước khác. Matcha, loại trà xanh dạng bột xay, được đánh giá cao nhờ các hợp chất chống oxy hóa cao catechin, có liên quan đến khả năng chống ung thư, virus và bệnh tim.

Lợi ích của chế độ ăn kiểu Nhật

Một nghiên cứu của tạp chí Y học Anh phát hiện, những người tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn về chế độ ăn uống của Nhật - nhiều ngũ cốc và rau quả, lượng vừa phải các sản phẩm từ động vật, hạn chế sữa và trái cây - giảm nguy cơ tử vong sớm do bệnh tim, đột quỵ. Chế độ ăn uống nhiều đậu nành và cá có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Người Nhật có tỷ lệ béo phì thấp cũng như tuổi thọ cao.

Trà xanh matcha là thức uống yêu thích ở Nhật. Ảnh: BBC Goodfood

Đảo Okinawa, ở cực nam Nhật Bản, có số lượng người trăm tuổi cao bậc nhất thế giới cũng như nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác (ví dụ như tiểu đường, ung thư, viêm khớp và bệnh Alzheimer) thấp nhất. Điều này một phần do chế độ ăn uống truyền thống ít calo và chất béo bão hòa nhưng lại giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt là các hóa chất thực vật bao gồm flavonoid trong các loại rau có màu khác nhau; phytoestrogen chống lại các bệnh ung thư liên quan tới hormone, như ung thư vú. Chế độ ăn uống của người dân Okinawa ít bị phương Tây ảnh hưởng như các đô thị khác ở Nhật.

Hành vi ăn uống lành mạnh 

Người Nhật có câu “hara hachi bu”, có nghĩa ăn cho đến khi no 80%, trẻ em được dạy điều này từ khi còn nhỏ.

Cách người Nhật phục vụ thức ăn cũng rất quan trọng. Thay vì ăn một đĩa lớn, họ thường sử dụng một bát nhỏ trong khi thưởng thức nhiều món khác nhau, thường là cơm, miso, một ít cá hoặc thịt và sau đó là hai hoặc ba đĩa rau. Mỗi đĩa cũng không bày quá nhiều đồ. Người Nhật rất tin tưởng vào “sự kiềm chế linh hoạt” khi nói đến đồ ăn vặt, thỉnh thoảng thưởng thức với khẩu phần nhỏ.